XXXIII DNI KULTURY FRANCUSKIEJ I FRANKOFONII

Natura i Kultura

20.03.-17.05.2023

Przypadający 20 marca Międzynarodowy Dzień Frankofonii jest świętem 300-milionowej wspólnoty ludzi posługujących się językiem francuskim na całym świecie. Z tej okazji Dom Bretanii zaprasza, jak co roku, na Dni Kultury Francuskiej i Frankofonii. Ich 33 edycja, która pokrywa się z jubileuszem 30-lecia Domu Bretanii, poświęcona będzie ogrodom, czyli miejscom, w których kultura spotyka się z Naturą. Troska o środowisko naturalne jest wyzwaniem naszych czasów. Poprzez wykłady, projekcje filmowe, warsztaty i wystawę, chcemy rozwijać wrażliwość na przyrodę i przybliżyć sztukę ogrodów we Francji.

20.03 (poniedziałek) g. 18:00 – ONLINE

Wpływ paryskiego ogrodu botanicznego i zoologicznego Jardin des Plantes i Narodowego Muzeum Historii Naturalnej w Paryżu oraz gabinetu historii naturalnej króla Francji na rozwój polskich nauk przyrodniczych w XVIII i XIX wieku – wykład ONLINE dr. hab. Piotra Daszkiewicza w ramach XXXIII Dni Kultury Francuskiej i Frankofonii poświęconych francuskim ogrodom

Istniejące od niemal 400 lat Narodowe Muzeum Historii Naturalnej (MNHN) w Paryżu, obejmujące m.in. słynne, rozciągające się na 2,5 ha ogrody i menażerię Jardin des Plantes, należy do największych i najważniejszych muzealnych instytucji przyrodniczych na świecie. Działający przy nim królewski gabinet historii naturalnej, od założenia przez Ludwika XIII w 1635 roku, posiadał liczne związki z Rzeczpospolitą. William Davisson jeden z pierwszych intendentów Jardin des Plantes został lekarzem, przyrodnikiem i zarządcą ogrodów królów Władysława IV i Jana Kazimierza. Królewski Gabinet przeżywał okres swojej świetności w latach intendentury (1739-1788) Georges’a Leclerca Buffona, który był także nauczycielem Stanisława Staszica. MNHN wykształciło ponad stu polskich przyrodników, którzy później korespondowali z tą instytucją, zwracali się z prośbami o pomoc w organizowaniu swoich pracowni czy przesyłali bądź wymieniali okazy. Listy oraz wielostronicowe spisy roślin, które starano się pozyskać lub wymienić z Jardin des Plantes, jak również katalogi z odręcznymi dopiskami świadczą o bardzo żywych kontaktach polskich botaników z ośrodkiem paryskim. W muzeum kształcił się także Ignacy Domeyko, który później wielokrotnie przesyłał do Paryża kolekcje minerałów oraz okazy paleontologiczne z Chile. Z paryskim muzeum związani byli także naukowcy Warszawskiego Gabinetu Zoologicznego, a także twórcy świetności warszawskich zbiorów złotego okresu ornitologii polskiej, jak Antoni Waga, Władysław Taczanowski czy Konstanty Branicki. Analiza dokumentów przechowywanych w paryskich muzeum pokazuje, że był to niewątpliwie najważniejszy dla polskich nauk przyrodniczych  w XVIII i XIX wieku zagraniczny ośrodek badań naukowych.

dr hab. Piotr Daszkiewicz – przyrodnik i historyk nauki, doktor nauk biologicznych i humanistycznych, profesor w Instytucie Historii Nauki PAN w Warszawie i pracownik Office Français de la Biodiversité, wieloletni pracownik Narodowego Muzeum Historii Naturalnej w Paryżu i współpracownik paryskiej „Kultury” i Instytutu Literackiego w Maisons-Laffitte.

Posłuchaj NAGRANIA wykładu – zapis ten będzie dostępny online przez cały okres trwania Dni Kultury Francuskiej i Frankofonii, tj. do 17 maja.

29.03 (środa) g. 18:00

Francja bez tajemnic – ogród zamku Villandry – prod. TV France 3, 2021, 50’

„Francja bez tajemnic” to program telewizyjny, który prezentuje najpiękniejsze francuskie ogrody i parki. Ogrodnicy i botanicy dzielą się w nim swoją wiedzą i zawodowymi sekretami. Prowadzący Jamy Gourmaud zabierze nas do zamku Villandry w Turyngii w Dolinie Loary, który słynie ze spektakularnych, zachwycających swoją geometrią, renesansowych ogrodów, w tym w stylu francuskim, a także z wyjątkowego ozdobnego ogrodu warzywnego.

Film z polskim lektorem udostępniony przez TVP.

Wstęp wolny.

21.04 (piątek) g. 18:00

Wernisaż wystawy zielników artystycznych Atelier Pachatur

Pascale Cou, działająca pod szyldem Atelier Pachatur pod Rennes w Bretanii specjalizuje się w tworzeniu sztuki z suszonych roślin. Na wystawie pokażemy cykl artystycznych kompozycji roślinnych, w tym również  inspirowanych meksykańskim Dia de Muertos. Pascale Cou uczyła się u Elisabeth Heim – francuskiej artystki o międzynarodowej sławie, tworzącej sztukę z suszonych roślin. Prowadzi warsztaty tworzenia zielników dla dorosłych i dzieci oraz wystawia swoje prace w galeriach we Francji.

Wystawa czynna do 31.05 w dn. pon.-śr. 11-19:30, czw.-pt. 10-17. Wstęp wolny.

22.04 (sobota) g. 11:00-13:00

Warsztaty tworzenia artystycznych zielników – prowadzenie: Pascale Cou (Atelier Pachatur)

Uczestnicy nauczą się jak dobierać i komponować rośliny, a także zdobędą wiedzę na temat metod ich suszenia, prasowania i konserwacji. Zapraszamy wszystkie zainteresowane osoby. Ilość miejsc ograniczona.

Wstęp: 10 zł. Zapisy i infomacje: elwira@dombretanii.org.pl

Fot. Marianna Łakomy

22.04 (sobota) g. 15:00-17:00  Retro Dance Studio, ul. Wielka 19/4

Warsztaty tańców bretońskich dla początkujących – prowadzenie: Tomasz Kowalczyk

W Bretanii tradycje taneczne są bardzo żywe. Tańczy się głównie w kręgu i w łańcuchu czy korowodzie, w których poczucie wspólnoty w tańcu jest bardzo silne. Fest-noz (z br. zabawa nocna), czyli tradycyjna potańcówka bretońska, został wpisany w 2012 roku jako zjawisko kulturowe na Listę Światowego Dziedzictwa Niematerialnego UNESCO. Na warsztatach będzie można nauczyć się lub przypomnieć sobie podstawowe tańce bretońskie i następnie zatańczyć je na wieczornym fest-nozie z zespołem SKOLVAN z Bretanii.

Tomasz Kowalczyk, pasjonat Bretanii, dyplomowany nauczyciel tańców bretońskich w Polsce, inicjator i wieloletni animator ruchu bretońskiego w Polsce, związany z Domem Bretanii niemal od jego początków w latach 90-tych.

Wstęp: 10 zł. Zapisy: elwira@dombretanii.org.pl

Fot. Serj Philouze

22.04 (sobota) g. 19:00 Klub 2 Progi

Fest-noz – bretońska potańcówka  z zespołem SKOLVAN (Bretania) z okazji 30-lecia Domu Bretanii

Założony w 1984 roku Skolvan jest jednym z najdłużej działających i najbardziej znanych zespołów grających muzykę bretońską. Jego trzonem są gitarzysta Gilles Le Bigot, który współpracował z gwiazdami muzyki celtyckiej jak Carlos Núñez, Donal Luny i Jean-Michel Veillon, a także współtworzył zespoły Héritage des Celtes, Kornog i Barzaz, oraz grający na bombardzie Youenn Le Bihan, który jest także lutnikiem. Stworzył piston – instrument dęty na pograniczu między bretońską bombardą a obojem barokowym. Skolvan miał swój udział w odrodzeniu popularności muzyki bretońskiej w latach 80-tych i do dzisiaj inspiruje młodych twórców. Zespół wydał 9 albumów, jest zapraszany na najważniejsze festiwale muzyki bretońskiej i celtyckiej. Energetyczny styl gry, ciekawe i bogate aranżacje oraz wirtuozeria muzyków, wśród których jest przedstawiciel młodszego pokolenia – akordeonista Régis Huiban, sprawiają, że Skolvan wciąż przyciąga tłumy, a pasjonaci tańca nie opuszczają parkietu. Usłyszymy muzykę tradycyjną oraz kompozycje własne członków zespołu.

Gilles Le Bigot – gitara
Youenn Le Bihan – bombarda, piston
Bernard Le Dréau – saksofon
Régis Huiban – akordeon

Miejsce:Klub 2 Progi, al. NIepodległości 36

Bilety: 40 zł – sprzedaż: bilety24.pl

10.05 (środa) g. 18:00

„Podróż dookoła świata w moim ogrodzie” – wykład Michela Damblant z Bretanii

Michel Damblant jest bretońskim ogrodnikiem, zielarzem, pisarzem i podróżnikiem, który założył na wyspie Belle-Île-en-Mer piękny, kwitnący przez cały rok i otwarty dla publiczności egzotyczny ogród „Eden du Voyageur” („Eden Podróżnika”), w którym uprawia zarówno rośliny z dalekich krajów, w tym gatunki przywiezione niegdyś do Europy przez wielkich podróżników jak James Cook, Louis-Antoine de Bougainville czy Alexander von Humbolt, jak i rośliny z sąsiedzkich wysp zatoki Morbihan. Nasz bretoński gość opowie o najciekawszych roślinach w swoim ogrodzie, w którym spotykają się odległe od siebie geograficznie gatunki, a także o swoich botanicznych wyprawach w poszukiwaniu roślin endemicznych.

11.05 (czwartek) g. 18:00

Ogród sucholubny jako wyzwanie XXI wieku – wykład Michela Damblant z Bretanii

Globalne ocieplenie klimatu i troska o środowisko naturalne motywują wielu ogrodników do wprowadzania do ogrodów roślin, które potrzebują niewielkiej ilości wody. Bretoński ogrodnik, podróżnik i pisarz Michel Damblant, który od początku lat 2000 jeździ do afrykańskich krajów jak Niger i Mali, gdzie zakłada przy szkołach odporne na suszę ogrody warzywne dostarczające uczniom zdrowego pożywienia, zaprezentuje gatunki sucholubnych roślin kwitnących, dobrze przystosowanych do stref klimatycznych w Europie oraz doradzi, jak je uprawiać w naszych ogrodach.

17.05 (środa) g. 18:00

Ogrody różane we Francji – wykład dr hab. Marzeny Jeleniewskiej-Jankowskiej

Ogród różany, zwany również rosarium lub różanką, to miejsce, w którym uprawiane są i prezentowane różne odmiany róż. Historia uprawy róż w Europie sięga czasów średniowiecza, a ogrody różane początkowo wiązano z kultem Najświętszej Maryi Panny. W 1804 roku w Malmaison pod Paryżem, na zlecenie cesarzowej Józefiny, założony zostaje pierwszy ogród poświęcony różom, gromadzący aż 250 ich odmian. W l’Hay-les-Roses pod Paryżem w 1899 roku powstało pierwsze rosarium ukazujące historię róży, które spopularyzowało modę na ten typ ogrodu. Ogrody różane to różna forma, kompozycja i kształt, często nowoczesny układ z charakterystyczną architekturą. Czasem, jak w przypadku paryskiego parku Bagatelle, są miejscem konkursów nowych odmian róż. Wykład będzie podróżą po najcenniejszych, najciekawszych i najbardziej ukwieconych ogrodach Francji, gdzie króluje róża – królowa kwiatów.

dr inż. Marzena Jeleniewska-Jankowska – doktor nauk technicznych w dziedzinie architektury krajobrazu, ogrodniczka, sędzia w międzynarodowych konkursach nowych odmian róż. W swojej pracy doktorskiej badała ogrody różane w Europie. Obecnie pełni funkcję Ogrodnika Miejskiego w Urzędzie Miejskim Jarocinie, gdzie zajmuje się rewaloryzacją zabytkowego parku i nadzoruje prace z zakresu zieleni.  

 —

Projekt współfinansowany przez Miasto Poznań i Region Bretania

Organizator

Dom Bretanii – Fundacja Poznań – Ille-et-Vilaine
Stary Rynek 37, 61-772 Poznań
tel. 61 851 68 51

Partnerzy