Dni Bretanii
XXXI Dni Bretanii
12.11-28.11.2024
Programme des XXXI Journées de la Bretagne en français plus bas !
Bretończycy mają szczególną więź z morzem, które od zawsze kształtowało ich codzienność, stanowiąc przez wieki źródło utrzymania dla marynarzy, rybaków, latarników itp. Otaczające Półwysep Bretoński morze jest tematem legend, źródłem inspiracji dla artystów, a żeglarzy i odkrywców zachęcało niegdyś do dalekich podróży. Bretońskie wybrzeże słynie z malowniczych krajobrazów, a dla turystów i mieszkańców jest atrakcyjną przestrzenią rekreacyjną. Żyjąc w symbiozie z oceanem, mieszkańcy Bretanii mają jednak świadomość zagrożeń, które niesie on ze sobą, m.in. zalania w niedalekiej przyszłości niektórych bretońskich wysp. Zapraszamy do wysłuchania opowieści o różnych aspektach relacji Bretończyków z morzem.
12.11 (wtorek) g. 18.00
Tradycyjne liternictwo bretońskich łodzi rybackich. Wykład Yoanna de Roeck.
Dzięki wprowadzeniu w połowie XIX wieku we Francji obowiązku znakowania łodzi rybackich na burtach i żaglach, w Bretanii narodziła się u zaskakująco kreatywnych rybaków unikalna sztuka zdobienia łodzi literami i cyframi o oryginalnych kształtach, niepozbawionych czasem symboliki – mogły na przykład przynosić szczęście. Od lat sześćdziesiątych XX wieku, wraz ze zmianą metod połowów i rozmiarów statków, drewniane łodzie wyszły z użycia, a ta stuletnia bretońska tradycja artystyczna została wyparta przez standardowe liternictwo, takie same w całej Europie.
Yoann de Roeck – bretoński grafik, nauczyciel projektowania wydawniczego. Prowadził badania w Narodowej Pracowni Badań Typograficznych (ANRT, Nancy, 2001–2002), w latach 2004–2005 był rezydentem Villi Medicis w Rzymie. Jego badania epigraficzne nt. liternictwa na łodziach bretońskich w departamencie Finistère, są przedmiotem od 2021 roku jego rozprawy doktorskiej w École Pratique des Hautes Études w Paryżu.
13.11 (środa) g. 18.00 Wstęp 10 zł
Stwórz własną czcionkę – warsztaty rysunkowo – graficzne.
Prowadzenie: Yoann de Roeck.
Dowiemy się w jaki sposób projektuje się krój pisma i jak można stworzyć własne ozdobne litery, odzwierciedlające charakter autora. Inspiracją będą litery i cyfry tworzone niegdyś przez rybaków w Bretanii. Punktem wyjścia będzie prosty, wspólny wzór, a następnie uczestnicy będą zaproszeni do stworzenia spersonalizowanej wersji swojego alfabetu.
Koszt: 10 zł. Zapisy: agata@dombretanii.org.pl
16.11 (sobota) g. 15.00 Retro Dance Studio 20 zł
Warsztaty tańców bretońskich dla początkujących.
Prowadzenie: Tomasz Kowalczyk
Warsztaty przygotują do aktywnego udziału w potańcówce bretońskiej (fest-noz) z zespołem Le Bour/Bodros. W programie: rond de Saint-Vincent, plinn, gawot górski, ridée 6 temps, rond de Loudéac i – jeśli starczy czasu – kost ar c’hoat.
Tomasz Kowalczyk – dyplomowany w Bretanii nauczyciel tańców bretońskich, pasjonat Bretanii, inicjator i wieloletni animator ruchu bretońskiego w Polsce.
Koszt: 20 zł. Zapisy: agata@dombretanii.org.pl
19.11 (wtorek) g.18.00
Morze o wielu obliczach – wystawa fotografii Irène Jonas i wernisaż z udziałem fotografki
Irène Jonas – fotografka i socjolożka, członkini agencji fotograficznej Révélateur, pracuje w Paryżu i w Bretanii. Przez blisko 40 lat pracy fotograficznej wypracowała własny styl, łączący w oryginalny, poetycki sposób badania socjologiczne z fotografią dokumentalną, malując czarnobiałe zdjęcia farbami olejnymi. Zrealizowała dla Francuskiego Muzeum Fotografii badania na temat miejsca kobiet w środowisku fotograficznym czy zdrowia fotoreporterów w kontekście kryzysu fotografii dziennikarskiej. Opublikowała też m.in. albumy o życiu i pracy malarki Rosy Bonheur czy o paryskich bukinistach. W twórczości fotograficznej Irène Jonas szczególne miejsce zajmuje morze, zarówno jako fascynujący krajobraz, miejsce wypoczynku dla mieszkańców Bretanii, ale także środowisko pracy dla rybaków, marynarzy czy robotników portowych. Pracy tych ostatnich w Le Guilvinec, największym bretońskim porcie rybackim, poświęciła kilka serii fotografii, które ukazały się w formie albumów:
„La saga des Bara” oraz „A l’ombre de la pêche”. W Domu Bretanii prezentowane jest 25 prac, z tych i innych serii, prezentujących również plażowiczów nad morzem, ludzi nurkujących pod wodą czy obserwujących sztorm w krainie Bigouden.
Wystawa czynna do 28.02.2025.
20.11 (środa) g. 18.00
Wspomnienia ostatniego francuskiego latarnika. Spotkanie z Sergem Coatmeurem
Latarnie zajmują wyjątkowe miejsce w zbiorowej wyobraźni Bretończyków. Serge Coatmeur jest jednym z ostatnich czynnych latarników we Francji. W latarniach morskich przepracował aż 41 lat. Pochodzi z rodziny, w której tradycje zawodu latarnika były przekazywane z pokolenia na pokolenie. Pracę rozpoczął jako osiemnastolatek, jeszcze w czasach sprzed automatyzacji, kiedy latarnie morskie były oświetlane lampami naftowymi, wymagającymi stałej konserwacji i nadzoru. Pracował na wielu bretońskich latarniach: Four, Petit Minou, Vieille, Portzic. W latach 1997 -2016 był latarnikiem na Wyspie Sein. Nasz gość podzieli się unikalnymi wspomnieniami ze świata latarników, który odszedł bezpowrotnie do przeszłości.
21.11 (czwartek) g. 18.00
Bretończycy wobec wyzwań ekologicznych
18.00 Walka Wyspy Sein o niezależność energetyczną – spotkanie z Sergem Coatmeurem
Sein to położona u wybrzeży Bretanii wyspa o powierzchni zaledwie 560 m2, zamieszkała przez niespełna 400 osób. Według prognoz meteorologów obszarowi temu grozi zalanie, w wyniku podnoszącego się w konsekwencji zmian klimatu poziomu mórz. Po gwałtownym sztormie w 2008 roku mieszkańcy uświadomili sobie związek między przemysłem wydobycia paliw kopalnych i zmianami klimatu, postanowili więc zawalczyć o samowystarczalność energetyczną wyspy poprzez inwestycję w odnawialne źródła energii. Tak powstał przedstawiony m.in. Komisji Europejskiej, obywatelski projekt inspirowany przykładami z innych europejskich wysp (Hegg, El Hierro i innych), które odniosły sukces w transformacji energetycznej. O losach tego projektu, mierzącego się z nie lada przeciwnikiem w postaci francuskiego potentata energetycznego EDF, opowie jego lider, członek zarządu Île de Sein Energies (IDSE) – Serge Coatmeur.
19.00 Projekcja filmu pt. „Morski włóczęga – wyprawa Gold of Bengal” (2014)
Dokument relacjonuje 6-miesięczną podróż po bezludnych wyspach Zatoki Bengalskiej młodego i charyzmatycznego bretońskiego inżyniera i żeglarza, Corentina de Chatelperron, który skonstruował z włókna jutowego innowacyjny, niewielki jacht, wyposażony w szklarnię, kurnik i własnoręcznie wykonane „systemy przetrwania” tak, aby móc żeglować w sposób samowystarczalny. To doświadczenie posłuży w przyszłości utalentowanemu i lubianemu przez francuską telewizję inżynierowi do realizacji kolejnych, już bardziej efektywnych, eksperymentów i innowacji z zakresu „low tech” (przeciwtechnologii).
Film z polskimi napisami. Wstęp wolny
28.11 (czwartek) g.19.00 Klub Pod Minogą bilety 40 zł
Koncert/Fest-noz (bretońska potańcówka) z duetem Le Bour/Bodros
Zapraszamy na koncert/fest noz duo Le Bour – Bodros, który odbędzie się w ramach XXXI Dni Bretanii.
Duo Le Bour – Bodros w składzie Thimothée Le Bour (saksofony) i Youen Bodros (akordeon diatoniczny) to jeden z najbardziej rozpoznawalnych bretońskich zespołów fest-nozowych (grających muzykę do tańca). Ich album z 2015 roku został wybrany najlepszą bretońską płytą roku.
Duet od kilkunastu lat występuje w Bretanii i na festiwalach europejskich m. in. we Włoszech, w Hiszpanii, Anglii, Belgii, Niemczech.
Obaj muzycy wywodzą się z tradycji bretońskiej, jednak na przestrzeni lat zainteresowali się, w ramach różnych współtworzonych przez nich formacji, również innymi stylami muzycznymi. W ich twórczości słyszalne są wpływy jazzu, muzyki celtyckiej oraz środkowo- i wschodnioeuropejskiej.
W niepozbawionej oryginalności muzyce duetu Le Bour – Bodros zacierają się granice między tradycją a inwencją, przeszłością a teraźniejszością. Doświadczanie ich muzyki z jednej strony wzbudza nostalgię, ale dostarcza też czasem futurystycznych wrażeń. Le Bour Bodros to prawdziwi wirtuozi, których muzyka i niezwykła energia urzekają słuchaczy na całym świecie.Wieczór będzie miał charakter taneczny, ale będzie można także słuchać muzyki siedząc przy stoliku.
Thimothée Le Bour – saksofony
Youen Bodros – akordeon diatoniczny
Bilety dostępne w CIK (ul. F. Ratajczaka 44) oraz online na stronie Bilety24.pl
XXXI Journées de la Bretagne
12-28.11.2024
Thème : la mer
Entourée sur trois côtés par l’océan, la péninsule bretonne entretient depuis des siècles une relation privilégiée avec la mer. Une partie importante de ses habitants étaient des marins et des pêcheurs, ce qui se reflétait dans la structure matriarcale de la société et dans la culture de la région. La mer a toujours inspiré les artistes et encouragé les marins et les explorateurs à voyager. Mais la mer est aussi un élément destructeur qui a fait de nombreuses victimes et sa montée des eaux menace les îles bretonnes. Lors de la 31e édition des Journées Bretagne, nous aborderons différents aspects de la mer vue par les Bretons.
12.11 18h00
Alphabet à barbes ou comment les pêcheurs inventèrent le logotype avant l’heure – étude épigraphique des inscriptions sur les chaloupes de pêche cornouaillaises par Yoann de Roeck
13.11 18h00
Atelier de création de sa propre police de caractères inspirée de la typographie des bâteaux de pêche animé par Yoann de Roeck
16.11 15h00-17h00 Retro Dance Studio ul. Wielka 19/4
Stage de danses bretonnes pour débutants avec Tomasz Kowalczyk
19.11 18h00
La mer aux différentes facette – vernissage de l’exposition de photographies d’Irène Jonas présentant les gens (de/)et la mer au Guilvinec et dans ses alentours
20.11 18h00
Serge Coatmeur – les souvenirs du dernier gardien de phare en France
21.11 – Les Bretons face aux enjeux écologiques
18h00
La lutte des habitants de l’Île de Sein pour l’autonomie énergétique de l’île – conférence de Serge Coatmeur
19h00
Présentation du film documentaire « Nomade des mers – Expédition Gold of Bengal » (Corentin de Chaptelperron, 2013)
28.11 g.19h00 Klub Pod Minogą bilety 40 zł
Concert/Fest-noz avec le duo Le Bour/Bodros
Dni Bretanii są współfinansowane z budżetu Miasta Poznania, Samorządu Województwa Wielkopolskiego, Regionu Bretania i Rady Departamentu Côtes-d’Armor. Partner: Centrum Polsko – Francuskie Côtes d’Armor-Warmia i Mazury w Olsztynie.
—————————-
Dni Bretanii to impreza cykliczna mająca na celu promocję Bretanii. Bretania jest regionem Francji, który mimo oddalenia od Polski (ok. 1500 km dzieli ją od granic naszego kraju) ma od wielu lat bliskie kontakty z Wielkopolską i Poznaniem (Porozumienie o współpracy pomiędzy regionami podpisane w 2005 roku. Stolica Bretanii Rennes i Poznań są miastami partnerskimi od 1998 roku). Bretania w odróżnieniu od reszty Francji ma korzenie celtyckie. Jest to miejsce atrakcyjne pod każdym względem: turystycznym, historycznym i kulturowym. Dni Bretanii, które odbywają się w Poznaniu i w różnych gminach Wielkopolski, są okazją do poznania bretońskich twórców oraz do przedstawienia wielu tematów związanych z tym regionem. Z okazji Dni Bretanii ukazuje się także Gazeta Bretońska wydawana przez Dom Bretanii, gdzie publikujemy artykuły zarówno o dzisiejszej jak i o historycznej Bretanii. Zobacz Gazetę Bretońską
Dni Bretanii odbywają się tradycyjnie w listopadzie. Wybraliśmy ten miesiąc ze względu na listopadową celtycką tradycję „oswajania” nadchodzącej zimy poprzez udział w kameralnych spotkaniach, gdzie snuje się opowieści, muzykuje, tworzy kulturową wspólnotę.